Tiong Ang

• Keywords -observation- enactment- negotiation-becoming-absorption-
• Werd geboren in Surabaya (Indonesië) in 1961 uit Indonesisch/Chinese ouders en verhuisde op vierjarige leeftijd met zijn familie naar Nederland.
• Settlements (werktitel): installatie en werkperiode waarin het publiek deelneemt en bijdraagt aan een tot stand komende film/docusoap over het proces van ‘vervloeiing/ versmelting’. Het procesmatige karakter van het werk ontvouwt zich door middel van opnameperiodes met een kleine filmcrew en een aantal acteurs en/of bezoekers, waarbij gebruik zal worden gemaakt van het gehele environment als setting. ‘Deelname aan The Unwanted Land lijkt op het eerste gezicht een bevestiging van de nadruk op de autobiografische migratie die in de levens van de deelnemers heeft plaatsgevonden en die in een hernieuwde stellingname de kwaliteit van de artistieke zeggingskracht geen rol zou moeten spelen. Ik wil deze ‘bevestiging’ aan de orde stellen, op een absurde manier bevragen zodat een nieuwe realiteit ontstaat uit de wisselwerking van fictie en realiteit.’

Tiong Ang (1961)
25/11/1961, Surabaya (Indonesia), leeft en werkt in Amsterdam,

Opleiding aan de volgende academie(s):

1981- 1986 Gerrit Rietveld Academie, Amsterdam, B.A
1988- 1990 Rijksakademie van Beeldende Kunsten, Amsterdam

Tiong Ang verwierf internationale bekendheid met zijn veelal door een vouw in tweeën gedeelde schilderijen waardoor ze zich voordoen als een opengeslagen boek. De dikke sponning waarop het doek is gezet versterkt de indruk dat het schilderij een driedimensionaal werk is. Doordat Ang de afbeeldingen met strakgespannen voile versluiert, wordt de kijker gedwongen het doek recht van voren te bekijken en verdwijnt de materiaalindruk van de verf.

De bekendste serie toont portretten van mensen die een vorm van verblinding ondergaan. Op het doek met de klassieke titel 'portret van een jongeman' een beeld uit een militaire film over de gevolgen van de bom op Hiroshima. De man ondergaat een oogoperatie. Het doek 'portret van een jongen' toont een overleden jongetje waarvan iemand met de duim een ooglid optilt. Toch geven de schilderijen geen verontrustend beeld.
''Het oog is natuurlijk symbool voor 'zien'. Zien in de betekenis van perceptie, opvatting van de wereld om je heen. Zien wordt verblind door de overdaad van beelden waar we mee bestookt worden door de media en de commercie. Als je je ogen ergens op een goede manier voor kunt sluiten (blind maken, als het ware) dan kun je de waarheid zien. De plaatjes zijn eigenlijk heel anti-schilderkunstig opgezet. Door het voile zie je niet dat ze geschilderd zijn; het ontneemt zicht op de materie en verwijst zo naar het onstoffelijke van de schilderkunst. De doeken zijn een soort neerslag van een projectie. Eigenlijk is mijn referentie naar de schilderkunst een schijnbeweging. Eerst hing ik mijn doeken nog autonoom en klassiek aan de muur. Maar het zijn van die fysieke dingen. Met die curve en de voile zijn ze bijna erotisch. Ik wilde ze op een andere manier laten zien. In galerie Van Rooy legde ik een aantal doeken op de grond op of op schragen, alsof ze nog niet klaar waren. Ik heb de tentoonstellingsruimte verduisterd. Ook al vanwege de sluier moest je daardoor veel moeite doen om de beelden te kunnen zien. 'Bring your own light' heb ik dat genoemd. Laat je eigen licht op de realiteit schijnen.

Bij een expositie in het Van Abbemuseum stond er ook een tv-toestel met het scherm naar de muur. MTV was op die manier alleen te zien als flikkerende reflectie op de wand. Het thema was de overdaad aan beelden die we via de tv tot ons komen. Een jaar later, bij Lumen Travo, stond een tv-toestel in een zwarte zuil van voile midden in de ruimte. Het toestel stond afgestemd op niks, ruis. Dat 'niks' wilde ik gebruiken om te laten zien hoe er over beelden kan worden gedacht. Het verdwijnen van alle beelden. Een samenvatting van alle beelden laat niets meer zien. Dat stuitte op weerstand; mensen willen niet accepteren dat er niets te zien is. 'Wanneer begint dat bandje nou?' Dat was in mei van dit jaar en ik was al volop bezig met de voorbereiding van 'Painted Strokes' en ik dacht : 'wacht maar af, dat beeld vul ik zelf wel in.' Het was eigenlijk een soort opmaat. Voile komt uit de wereld van het theater; het staat voor de illusie. Alles is een illusie. Ergo: het leven is theater. Televisie is de moderne variatie van theater.''

Tiong Ang bevraagt in versluierde schilderijen, videowerken, installaties en complexe performatieve projecten de authenticiteit én vergankelijkheid van het verhalende beeld. In zijn onderzoek over perceptie en gedrag van mensen die beelden ondergaan, duikt Ang tijdelijk onder in fragmenten van verhalen, waardoor ook hij een personage wordt dat zich moet afvragen of hij slechts observeert, of in een nieuwe werkelijkheid moet meespelen. Op deze wijze ondergraaft hij de positie van de solitaire kunstenaar, vanuit een zoektocht naar een zich uitbreidende identiteit, langs thema's van ontwrichting, vervreemding en isolatie.

Bij de schilderijen is het gebruik van de transparante sluier essentieel. Om de blik te vertragen en het beeld zowel te verhullen als aandacht te geven, te beschermen. De ruimte wordt verduisterd of 'ontregeld' door sluierwanden, lege wanden. Er hangen teksten, er liggen objecten en foto's, er zijn televisie-monitoren, met of zonder beeld, die de aandacht naar de schilderijen intensiveren én vertragen. In de meest recente installaties spelen tenten van zwart sluierstof een rol.

In het video-werk wordt in tegenstelling tot in de verstilde schilderijen gezocht naar een dynamische, gevonden werkelijkheid. In de procesmatig geproduceerde video-films lopen werkelijkheid en fictie, aan- en afwezigheid, herinnering en utopische projectie door elkaar.

Toeval en een open houding spelen een belangrijke rol in het maakproces, dat vaak binnen of vanuit een samenwerking met andere kunstenaars wordt gevonden. Vanuit verschillende posities, van voyeur tot regisseur, ondervrager en deelnemer, wordt de afstand of betrokkenheid t.o.v. het onderwerp getoetst.

De videowerken zijn te onderscheiden in een aantal werkwijzes; de 'observatie-werken' (bv. Ray, Mouse, School, Son of Ha), fragmenten van de realiteit die meestal in loops, als installatie in projectie of op monitor worden getoond, 'proces-werken', (bv. School Pictures, FeVeR/KuuMe, Like a Zombie) waarin de videocamera als registrerend medium wordt ingezet in performatieve handelingen en gebeurtenissen, en 'genre-werken', (Painted Strokes -serie, Geschwistergespräche, Suit) waarin specifieke verhalen, soms zeer persoonlijk, soms geënt op een lokale context, op een schijnbaar conventionele wijze worden (her)- verteld.

Vanaf 1995 werk Tiong Ang onregelmatig samen met diverse andere kunstenaars binnen een reeks van verschillende projecten. Ingegeven door het verlangen een gezamenlijk domein te formeren waar saamhorigheid, solidariteit en een jongensachtige speelsheid zich hervinden, is samen gewerkt met uiteenlopende kunstenaars als Carter Kustera (USA), Roy Villevoye, Abrie Fourie (Zuid Afrika), Fendry Ekel en Atone Niane.

Verschillende levenshoudingen komen kortstondig samen, waarbij verschillende technieken, zienswijzes en geografische dan wel sociaal-culturele verschillen zorgvuldig en op een speelse manier worden uitgewisseld. Zo genereert elk project op zijn eigen manier nieuwe beelden.

Bron: Kunstbus